Neandertalların məhvi: insan xəstəlikərinə yoluxmaq
2016-cı ildə aparılmış bir araşdırma yoluxucu xəstəliklərin 8 min il əvvəl kənd təsərrüfatının yaranması ilə yayılması fikrini ortaya qoyub. Belə düşünülür ki, …
2016-cı ildə aparılmış bir araşdırma yoluxucu xəstəliklərin 8 min il əvvəl kənd təsərrüfatının yaranması ilə yayılması fikrini ortaya qoyub. Belə düşünülür ki, …
Ostin Texas Universitetində aparılmış müasir kişilərin qövsvari belə malik qadınları tərcih etməsini tarixdən əvvəlki təsirlərlə əlaqələndirən psixoloji araşdırma bu günün gözəllik …
Növyaranma mexanizmləri mövzusunda bir neçə ay əvvəl ilk olaraq təbiətin ən güclü qanunlarından biri olan
Təkamül dərman müqavimətini və balığın qiymətini anlamaq üçün praktiki alət kimi öyrədilməlidir
Cənubi Amerika sakinləri su təchizatlarının tərkib hissəsi olan potensial öldürücü mərgümüşü zərərsizləşdirmək üzrə təkamül ediblər.
Lev Landau Azərbaycan torpağının elm dünyasına bəxş etdiyi ən böyük alimdi. O, 1908-ci ildə Balaxanı qəsəbəsində yahudi ailəsində anadan olmuşdur. 14 yaşında imtahan verərək eyni anda, Azərbaycan Dövlət Universitetinin … Təkamülün əleyhdarları həqiqi elmi çökdürməklə kreasionizmə yer etməyə çalışır, ancaq onların arqumentləri əsassızdır 143 əvvəl Çarlz … Bu yazı hörümçəklərin heyrətamiz davranışından bir hissəyə həsr edilib. Öyrəşmişik qəbul etməyə ki, qurban heyvanlar özlərini komuflyaj yaxud uyğun model orqanizm seçərək … Hansı coğrafiyada qız uşaqları selektiv abort edilirsə, orada doğulan qızların sayı artmağa başlayır. Sonsuz mürəkkəblik (ing. infinite complexity) bir çox … Ev tikmək asan deyil-bunun materialı var, fiziki qüvvə sərfiyyatı var və s. Hörümçəklər üçün də bir tor hörmək gərgin bir fiziki işdir. Evin materialı isə … Təkamül Nəzəriyyəsini araşdıran hər bir insan, bu araşdırmalarının bir nöqtəsində mütləq "ən başa getmə" marağından irəli gələrək özünü … Antropoloqlar bu sualı on illərlə arxeoloji qazıntılarda tapılan alətlərə,oddan istifadənin sübutlarına,kəllə sümüyünün ölçülməsi nəticəsində tapılan beyin ölçüsündə olan dəyişiklərə baxaraq araşdırıblar. Lakin,biz kolleqalarımızla birlikdə əcdadlarımızın zəkasını təxmin etməyin yeni … Simmetriya canlılara üstünlük təmin edən bir xüsusiyyətdir, ancaq bu qətilyyən əümumiləşdirilə və hər şeyə tətbiq edilə bilməz. Bəzi … Araşdırmaçılar bir kərtənkələ növünün başqa kərtənkələ topluluğuna yalnız 15 il içində təkamülləşdiyini göstərdi. Florida sahillərindəki adalarda olan anolis kərtənkələləri ilə edilən bir araşdırmada yerli … Bu yazımızda əhəmiyyətli bir anlayış olan növyaranma (növləşmə) anlayışından və növlərin inkişaf formalarından bəhs edəcəyik. Beləliklə bir növün digərinə necə çevrildiyini çox … Çarlz Darvinin insan cəmiyyətində və sosial cinslərarası münasibətdə musiqinin vacib roluna dair hipotezi təcrübə yolu ilə təsdiq edilib. Belə ki, musiqi kişiləri qadınların gözündə həqiqətən daha cəlbedici edir. … Davranışın individual, şəxsi xarakterini nəyin ki yüksək diferensasiya etmiş məməlilərdə (Mammalia), eləcə də tarakanlarda da müşahidə etmək artıq qəbuledilən olmuşdur. Düzdür fərdiliyin (şəxsiliyin) elementləri tarakan … Amaurobius, Coelates, Theridion, Eresus, Stegadyphus və s cinslərdən olan 10-larla müxtəlif hörümçək növlərində nəsil qayğısı periodunun sonunda ana fərdin öz balaları tərəfindən yeyildiyi müşahidə edilmişdir. … Sual: İnsanlarla ortaq bir atadan gəldiyi düşünülən bir canlı qalığının homo cinsindən olduğu necə bilinir? Məsələn homo erectus fosilini şimpanze fosilindən fərqləndirən şey nələrdir? Bunu anlaya bilmək üçün, … Təkamülçü bioloqlar hər hansı bir bioloji xüsusiyyətin tәkamüllәşmәsindә tәsadüfün çox əhəmiyyətli bir rolu olduğunu çox yaxşı bilirlər, ancaq təkamülün tәsadüfü ilә gündəlik həyatdakı və əlbəttə təkamül әleyhdarlığındakı … Amerikalı alimlər ilk dəfə dəniz daraqlılarının genetik şifrəsini oxuyaraq, təkamül nəzəriyyəsinin təməl qanunlarını … Bir şey bizə görə niyə ''təsadüf'' ola bilər? Başqa cür soruşsaq, ''Bir prosesə dair fikir bildirərkən "təsadüf" sözünü istifadә edә bilmәmiz üçün, o prosesin hansı xüsusiyyətləri daşıması lazımdır?
Bizim planetimiz 4,5 milyard ildir ki mövcuddur. Bu Mavi Kürə ilk bir neçə era olduqca qəzəbli, alov püskürən qızğın top halında olmuşdur. Yer tarixində 25 böyük … Əvvəlcə mövzuya Akinez termini ilə giriş edək. Akinez-elm aləmində hər hansı kənar təsirlərdən stress vəziyyətinə düşərək ani olaraq bir … ABŞ-lı elm insanlarının apardığı bir araşdırma dünyada hər 13 adamdan 1-nin şimpanze bənzəri "elastiklik xüsusiyyəti yüksək" olan ayaqlara sahib olduğunu və beləcə ağaclara çox daha rahat dırmaşa biləcəyini ortaya … İnsan meymundanmı təkamülləşib və ya insan meymundan təkamülləşmişsə niyə də hələ meymunlar var? Bu suallar təkamül nəzəriyyəsi Çarlz Darvin tərəfindən ortaya qoyulduğu … Nobel mükafatlı genetik François Jacob: “Biologiyada bir neçə əsas fikir var, ancaq onlar arasında ən əhəmiyyətlisi “təkamül” fikridir. Çünki canlılarla əlaqədar … . Homo sapiens şüurunun köhnə dostu-Şizofreniya... Biz zehni mükəmməliyimizin əvəzini ruhi xəstəliklə ödəyirik... Növümüz on minlərlə ildir … Xüsusilə məşhur elmi müzakirələrdə mükəmməllik arqumenti olaraq təyin edə biləcəyimiz bir anlayışa sıxlıqla rast gəlinməkdədir. Çox fərqli formalarda olsa da əsasən bu şəkillərdə qarşımıza … Bu yazımızda bizə görə indiyə qədər çəkilmiş ən yaxşı elmi-sənədli filmlər haqqında danışacaq, bu elmi-sənədli filmlərin bəhs etdiyi mövzular haqqında qeydlər edəcəyik. Ümid edirik, zövqünüzcə olacaq. … İnsanın təkamül biologiyasında və ya ümumiyyətlə təkamül biologiyasında ən önəmli mövzulardan biri insan irqi olub-olmamasıdır. Zamanda geri – yaxın qaranlıq dövrlərə qayıtsaq, cavab sadəcə “hə” olmayacaq, o zamanlar … Britaniyalı alimlər toyuq və hindtoyuqlarının quşların ortaq əcdadı olan lələkli dinozavrlara münasibətdə digər quşlardan daha az xromosom dəyişikliyinə sahib … Dünyada milyonlarla digər tələbə kimi məktəbdə mənə də insanların “mükəmməl varlılqlar” olduğunu və bizim “ali qüvvə”, yaxud “Tanrı” tərəfindən ağıllı dizayn vasitəsi ilə yaradıldığımızı … Bu yazımızda sizlərə Təkamül təliminin əhəmiyyətli bölmələrindən biri olan "Cinsi Seçmə"dən bəhs edəcəyik. Hal-hazırda, Cinsi Seçmə, şübhəsiz ki … Tədqiqatçılar neandertallarla qarışdıqdan sonra Homo sapiens növü nümayəndələrinin hansı təkamül üstünlükləri qazandığını aydınlaşdırmaq qərarına gəliblər. 2010-cu ildə genetiklər EPAS1 genini ətraflı araşdırıb, … Karl Zimmerin “Dünyada Afrikadan köç edənlər məskunlaşıb” “Nyu York Times” qəzetində çap olunmuş məqaləsi Müasir insan təxminən 200.000 il əvvəl Afrikada təkamülləşmişdir. Bəs bu insan növü yer kürəsinin digər sahələrinə … Vəhşi təbiətdə özünümüdafiə deyəndə, komuflyaj, mimikriya, hərəkətsizlik, özünün ölülüyü vurma və s düşünürük. Bu metodların arasına infeksiyaya tutularkən bədəndə qızdırmanın qalxması ilə olan metobalik müdafiə (istiqanlı heyvanlarda və bizdə) … İnsanlığın yaxın gələcəkdə sürətli yaşayıb erkən ölmək yerinə yavaş yaşayıb gec öləcəyi və uzun vədədə bu günümüzdəkindən tamamilə fərqli bir insan növünün təkamülləşəcəyi iddia edilir. Belçikalı elm insanlarının yaratdığı Qlobal Beyin … Bir neçə ay əvvəl Türkiyə Elmlər Akademiyasının rəhbəri, çox sevdiyim və hörmət bəslədiyim Prof. Dr.Ayxan Çavdar xanımla söhbət edirdik. Mövzu hardasa bir gündən bir nəşrdən çıxan və güya elmi … Bipedalizm hər hansı bir heyvan növünün iki ayaq üzərində hərəkət qabiliyyətini ifadə edən latın mənşəli termindir. Xüsusilə erkən dövr (Trias) dinozavrlarından bir çoxunun … İnsan əcdadlarının diş quruluşları üzərində aparılan analiz işləri müasir insanlarla neandertalların təkamül yolunun indiyəcən hesab ediləndən daha əvvəllər, təxminən daha 650 min il … Bioloq və genetiklər yeni qalapaqos alacəhrəsi növünün yarandığını deyirlər. Maraqlısı budur ki, bu təkamül nümunəsi cəmi bir neçə nəsl içərisində baş verib. Həm DNT ardıcıllığının düzülüşü, həm … Təkamüllə əlaqədar ən çox irəli sürülən iddialardan biri, onun tamamilə təsadüfi olduğu istiqamətindədir. Təkamülü təsadüfi adlandırmaq və digər təbiət qanunlarından ayırmaq böyük bir … İnkişaf etmiş ölkələrdə ölənlərin və doğum sayının azalması kimi faktorların təsirinə baxmayaraq, insanın təkamülü davam edir, üstəlik onun tempi ibtidai … Hansı daha əvvəl yaranıb - zülalların sintezi üçün lazımi instruksiyaları daşıyan genom, yoxsa genomun sintezi və funksiyası üçün tələb olunan … Kisəlilərə, demək olar ki, yalnız Avstarliyada rast gəlinir, baxmayaraq ki, plasentalı məməlilər orada çox nadir olur. Əgər kisəlilər bütün dünyada bərabər … Plasticity of predatory behavior: learning and cognition Hörümçəklərin davranışı bütünlükdə instinktiv aktlar tərəfindən idarə edilmir. İndi tanış … İnsanın nitq qabiliyyəti beynin nitq mərkəzinin neyron aparatı sayəsində mümkün olur. Neyron şəbəkələrinin strukturu genomla müəyyənləşir. Nitq vərdişini yaradan neyronların məhz hansı genlərlə … Mövzu ilə əlaqədar yüzlərlə nümunə göstərmək olar. Bunlardan bir neçə müasir növyaranma nümunəsini sizlərlə bölüşmək istəyirik. Gələcəkdə siyahını bir az da genişlədə bilərik: Nəsli kəsilmiş növlərə aid yenicə tapılmış fosillər üzərində aparılan tədqiqat işləri quşların lələklərini uçuşdan daha əvvəl və uçuş üçün … Sadəcə 6-8 saat yatırsınızsa, hansı xəstəliklərə meylli ola və nə qədər yaşaya bilərsiniz? 10 saat yatsanız necə? Bəs yatmasaq necə olar? Qəribə səslənsə də … İspaniyanın şimalında yerləşən Sima de los Huesos adlı mağarada aşkar edilmiş kəllə sümükləri şüurlu insanın Avropaya köç etməsindən xeyli əvvəl orada hökm … Hələ qədim yunan filosofları həyata müəyyən izahlar verməyə çalışırdılar. Aristotel hesab edirdi ki, cansızlıqdan fərqli olaraq canlılıq ruha malikdir, ruh da üç növə bölünməlidir: bitkilərin ruhu, heyvanların ruhu … Paleontoloqlar Çin ərazisində tirannozavrın qohumu hesab edilən bir dinozavr növünə aid skelet aşkar ediblər. Uzun kəllə sümüyü və burnuna görə … Tanınmış Lomexuza böcəyi özünün varlığı ilə qarışqaları şad edən qonaqlardandır. İlk tədqiqatçılar qırmızı meşə qarışqasının yuvasının tədqiq edərkən gördüklərində heyrətə gəlirlər. Yuvada qarışqalarla qarşılaşan böcək … Yeni tədqiqatların nəticələrinə əsasən, məməlinin kişi cinsindən olmağını müəyyənləşdirən kiçik Y-xromosomu təkcə inkişaf edən embrionun gender əlamətlərini yaratmır. Bu xromosom daha … Bombardman böcəkləri digər böcəklərdən qeyri-adi xüsusiyyəti ilə fərqlənir. Onu fərqli edən isə 2 sm boyu ilə "od" püskürməsidir. Od dediyim isə qaynar kimyəvi … Dəniz süngərlərini araşdıran alimlər Yerin ilk çoxhüceyrəli orqanizmlərinin təkamülü üçün oksigenə heç də ehtiyac olmadığını aydınlaşdırdılar. Əldə edilən məlumatlar müasir elmi təsəvvürlərlə ziddiyyət … Darvin 1859-cu ildə Növlərin Mənşəyi kitabını nəşr etmədən əvvəl bilirdi ki, əgər belə bir nəzəriyyəni elan edəcəksə, nəzəriyyə bu tip … Paleontoloqlar Çinin şərqində qarnında balaları ilə birlikdə və doğum zamanı ölmüş ixtiozavr qalıqlarına rast gəldilər. Canlının qalıqların 248 milyon ilə əvvəlinə aid olduğu … İnternetdə bəzən “İnsanlarla milçəklərin də genlərinin 60%-i oxşardır, deməli milçəkdən gəlmişik.” ya da “Kartofların da 48 xromosomu var, şempanzelərin də. Bəlkə də kartofdan gəlmişik.” kimi aşağı səviyyəli amma insanları … Aparılmış genişmiqyaslı araşdırmanın nəticələri göstərir ki, bəşəriyyət həcm və ölçü, ömür müddəti və dözümlülük kimi növə xarakterik bütün bioloji imkanlarda artıq maksimum səviyyəyə çatıb. Bütün digər bioloji … Yeni bir tədqiqatın nəticələrinə görə Yer üzündə Perm dövründə yaşamış dimetrodonlar olduqca təkmilləşmiş yırtıcı dişlərə sahib idilər. Aydınlaşdırılmış bu xüsusiyyət … Amerikalı genetiklər bir neçə bərpa edilmiş neandertal genomunu müasir Asiya və Avropa insanlarının genomları ilə müqayisə etdikdən sonra qədim insan … Kiçik molekullardan böyük molekulların yaranması üçün zamana ehtiyac var. Lakin milyard illər əvvəlki gənc Yerdə kimyəvi təkamül mexanizmlərinin fəaliyyətə başlaması üçün böyük orqanik … Alimlər neandertal genlərinin insan DNT-sində necə paylandığını bir daha gözdən keçirdikdən sonra onların soyuq iqlimə uyğunlaşmağımızda rolu olduğunu aydınlaşdırdılar. Bundan … Başda ABŞ olmaqla bir çox ölkədə güc qazanan mühafizəkar axınlar elm tədrisi yerinə doqmatik elementlərin təhsil sistemlərinə girməsi istiqamətində səy göstərməyə başlamışdır. Bu … İnsanlar bioloji olaraq tək bir irqdir. Biologiyada irqlər siyasətdəkindən fərqli tərif edilir. Yeni bir araşdırmanın nəticələrinə görə ikiayaqlı tüklü dinozavrlar dimdiklərini uçuş üçün deyil, bərk qidanı daha yaxşı üyütmək üçün təkmilləşdirdilər. … Adeliade Universitesindən olan təkamül biologiyası mütəxəssisləri hesab edirlər ki insanlar min illərdir heyvanlar aləmindən daha ağıllı olduqlarını sanıb, özlərini aldadırlar. Tədqiqatçı prof. Arthur … Alimlər İspaniyada yerləşən Sima de los Huesos mağarasında 400.000 il əvvəl yaşamış Homo heidelbergensis növünün mitoxondrial DNT-sini canlandırmağa … Təxminən 100 milyon il əvvəl ilanlarda baş vermiş 3 genetik mutasiya ilanların ayaqlarını itirməsinə səbəb olub. Current Biology jurnalında dərc edilən məqalədə qeyd edilir ki, onurğalı … Yerdə yaşayan müasir canlıların ortaq əcdadının yaranmasından əvvəl də burada naməlum çoxhüceyrəli orqanizmlər formalaşmış və ardından məhv olmuş ola bilər, alimlər deyir. Mürəkkəb çoxhüceyrəli orqanizmlərin yaranması Yerdə yalnız bir dəfə baş … Hər dəfə qeyri-adi, gözlənilməz, qəribə bir şeylə qarşılaşdıqda təəccüblənirik. Elə bir şey ki, nə qədər ciddi təsdiq tapmış elmi fakt və ya faktlar toplusu olursa olsun, heç … Yerdə yaşayan ən qədim canlılardan olan adi ilanbalıqları - minoqalar (Anguilla anguilla) üzərində araşdırmalar aparan alimlər insanda beynin Xanf geninin analoqu hesab olunan Anf/Hesx1 geni sayəsində formalaşdığını aydınlaşdırıblar. Rusiya Elmlər Akademiyası … Alimlərdən ibarət beynəlxalq tədqiqat qrupu appendiksin immunitet funksiyası yerinə yetirdiyini təsdiq edib. Maraqlısı budur ki, rudiment orqanın müdafiə mexanizmini təkamül zəruri edib. Müasir dövrdə Yerdə həyatın alternativ yolla yarandığı … Tədqiqatçılar müasir İtaliya ərazisində yaşamış kromanyonların qəribə basdırılma ayininin özəlliklərindən danışıblar. Bu ayin ilk avropalıların ən qədim dəfn ənənələrindən biridir. Monreal universitetini təmsil edən Julyen Ril-Salvatore və … Amerikalı genetiklər nəsli kəsilmiş nəhəng canlı növünü diriltməyə hazırlaşır. Yerdəki son mamontların 4000 il əvvəl məhv olduğuna baxmayaraq, alimlər cəmi iki ildən sonra onları yenidən həyata qaytaracaqlarına söz verirlər. …
Səhra sakinləri öldürücü mərgümüş ilə zəhərli olan su içməklə bağlı təkamül edirlər
900 - 635 milyon il əvvəl
Kembri dövründən əvvəlki dövr Yer tarixinin ən …Raul Rustamov: tekamul eger daimidirse bugun de davam etmeliydi. Milyon il …
…
" Mutasiyalar kiçik, təsadüfi, zərərli və dağıdıcıdırlar. Çox nadir olaraq meydana gəlirlər və ən yaxşı ehtimalla təsirsizdirlər. Heç bir faydalı mutasiya olmamışdır və ola bilməz. Mənə bir …
Şimpanzelərdə 2A və 2B adlı iki xromosom vardır. Şimpanze genomu üzərində edilən araşdırmalar genetik …
Müəllif: Mehri Rəhimli, bioloq
Kainat və təbiət mükəmməldirmi? Mükəmməllik anlayışına və mükəmməllik arqumentinə elmi bir baxış.
Birtərəfli arqument: Ağıllı dizayn
Atam da insandır, uşağım da insan olacaq, o zaman fərqli bir növ necə meydana gələ bilər?
"Boinq 747", "Təsadüfi Çəkilən Mona Liza Şəkli" və Təkamül ilə əlaqədar digər bənzətmələrə cavablar
Bu gün, bir çox elm düşməni Təkamül …
Təkamül genetikası. Genetik oxşarlıq nədir? İnsan genomu digər canlılarla nə qədər oxşardır?
Biologiya daxilində …